Choroba Alzheimera - przyczyny, pierwsze objawy i metody terapii | Damian Medical Center Warsaw (2024)

Table of Contents
Spis treści: Czym jest choroba Alzheimera? Objawy choroby Alzheimera Choroba Alzheimera – przebieg Predemencja Wczesny etap choroby Alzheimera Etap umiarkowany choroby Alzheimera Etap zaawansowany choroby Alzheimera Przyczyny choroby Alzheimera Choroba Alzheimera – czynniki ryzyka Genetyka achoroba Alzheimera Prewencja choroby Alzheimera Choroba Alzheimera – diagnoza Choroba Alzheimera – jak się przygotować do wizyty? Rozpoznanie choroby Alzheimera – kryteria ogólne Diagnoza choroby Alzheimera – techniki Choroba Alzheimera – obrazowanie Choroba Alzheimera – inne biomarkery Diagnoza choroby Alzheimera wCentrum Medycznym Damiana Leczenie choroby Alzheimera Oddziaływania psychospołeczne Opieka nad chorymi Zgłębniki Choroba Alzheimera – rokowanie Choroba Alzheimera ainne przyczyny otępienia Jak stworzyć bezpieczne otoczenie dla chorego? Styl życia idomowe sposoby wchorobie Alzheimera Źródła: Czym jest choroba Alzheimera? Objawy choroby Alzheimera Choroba Alzheimera – przebieg Predemencja Wczesny etap choroby Alzheimera Etap umiarkowany choroby Alzheimera Etap zaawansowany choroby Alzheimera Przyczyny choroby Alzheimera Choroba Alzheimera – czynniki ryzyka Genetyka achoroba Alzheimera Prewencja choroby Alzheimera Choroba Alzheimera – diagnoza Choroba Alzheimera – jak się przygotować do wizyty? Rozpoznanie choroby Alzheimera – kryteria ogólne Diagnoza choroby Alzheimera – techniki Choroba Alzheimera – obrazowanie Choroba Alzheimera – inne biomarkery Diagnoza choroby Alzheimera wCentrum Medycznym Damiana Leczenie choroby Alzheimera Oddziaływania psychospołeczne Opieka nad chorymi Zgłębniki Choroba Alzheimera – rokowanie Choroba Alzheimera ainne przyczyny otępienia Jak stworzyć bezpieczne otoczenie dla chorego? Styl życia idomowe sposoby wchorobie Alzheimera Źródła:

Data publikacji: 01.12.2021 ,Data aktualizacji: 02.12.2022

Czas czytania: 21 minut

Choroba Alzheimera - przyczyny, pierwsze objawy i metody terapii | Damian Medical Center Warsaw (1)

Choroba Alzheimera jest najczęstszym typem otępienia (demencji) - zespołu objawów zaburzeń funkcji poznawczych izachowań, które powodują problemy wwykonywaniu codziennych czynności oraz wyraźnie pogarszają wcześniejsze funkcjonowanie. Chociaż demencja występuje głównie uosób starszych, nie jest nieuniknioną konsekwencją starzenia się.

Oszacowano, że na otępienie choruje wprzybliżeniu 10 proc. osób powyżej 65. roku życia i20 proc. powyżej 75.roku życia. Choroba Alzheimera dotyczy ponad 50 milionów ludzi na całym świecie. Szacuje się, że do 2050 roku liczba chorych wzrośnie prawie trzykrotnie.

Jakie są objawy choroby Alzheimera, jak wygląda leczenie otępienia ijak postępować zosobą zdemencją? Gdzie zwrócić się opomoc? Przeczytaj najważniejsze informacje na temat choroby Alzheimera przygotowane przez naszych Ekspertów.

Spis treści:

  • Czym jest choroba Alzheimera?
  • Objawy choroby Alzheimera
  • Choroba Alzheimera – przebieg
  • Przyczyny choroby Alzheimera
  • Prewencja choroby Alzheimera
  • Choroba Alzheimera – diagnoza
  • Leczenie choroby Alzheimera
  • Choroba Alzheimera ainne przyczyny otępienia
  • Styl życia idomowe sposoby wchorobie Alzheimera

Czym jest choroba Alzheimera?

Choroba Alzheimera (AD - Alzheimers Disease) to przewlekła, postępująca choroba neurozwyrodnieniowa mózgu powodująca zanik komórek nerwowych. AD prowadzi do otępienia mózgowego – utraty pamięci, uczenia się imyślenia ijest jego najczęstszą przyczyną – stanowi ponad 60% przypadków chorób otępiennych.

Występuje najczęściej uosób po 65 roku życia, ale może również dotyczyć osób, które nie ukończyły 60 lat. Wich przypadku choroba Alzheimera zaczyna rozwijać się już od 30 roku życia, ponieważ nieprawidłowości wtkance mózgowej pojawiają się nawet 20 lat przed wystąpieniem zaburzeń funkcji poznawczych.

Na chorobę Alzheimera nie ma leku przyczynowego. Dostępne preparaty mogą spowolnić jej postęp (wprzybliżeniu o18miesięcy) ipomóc wradzeniu sobie zpobudzeniem, dezorientacją czy innymi objawami.

W miarę postępu choroby zmiany wmózgu zaczynają wpływać na funkcje fizyczne, takie jak połykanie, równowaga oraz kontrola jelit ipęcherza. Zwiększa to podatność na dodatkowe problemy zdrowotne, takie jak:

  • zapalenie płuc, grypai inne infekcje;
  • upadki;
  • złamania;
  • odleżyny;
  • niedożywienie lub odwodnienie;
  • zaparcia lub biegunka;
  • próchnica, owrzodzenia jamy ustnej.

Ponadto utrata pamięci imowy oraz inne zmiany spowodowane chorobą Alzheimera komplikują leczenie pozostałych schorzeń.Wraz zpostępem choroby Pacjent nie jest wstanie postępować zgodnie zzaleconym planem leczenia czy poinformować oodczuwanym bólu lub innych objawach.

Objawy choroby Alzheimera

Głównym symptomem choroby Alzheimera jest utrata pamięci.Do pierwszych objawów schorzenia zalicza się zapominanie oniedawnych rozmowach czy wydarzeniach – chory może być nieświadomy trudności zzapamiętywaniem iporządkowaniem myśli. Wmiarę postępu schorzenia problemy zpamięcią są coraz większe ipojawiają się również inne objawy Alzheimera, takie jak:

  • pamięć: utrata pamięci związana zchorobą Alzheimera utrzymuje się inasila, wpływając na zdolność do codziennego funkcjonowania. Charakterystyczne jest wielokrotne powtarzanie tych samych stwierdzeń ipytań, zapominanie oodbytych rozmowach czy spotkaniach, chowanie przedmiotów wdziwnych miejscach czy gubienie się wznanym otoczeniu. Chory zapomina również nazwisk członków rodziny inazw przedmiotów codziennego użytku;
  • myślenie irozumienie: choroba Alzheimera powoduje trudności wkoncentracji imyśleniu, zwłaszcza oabstrakcyjnych pojęciach, np. takich jak liczby. Mogą wystąpić trudności zzarządzaniem finansami, płaceniem rachunków iprocedurami bankowymi.W końcu chory może nie być wstanie rozpoznawać liczb;
  • wydawanie osądów ipodejmowanie decyzji: choroba Alzheimera powoduje spadek zdolności do wydawania osądów ipodejmowania decyzji wcodziennych sytuacjach - chory może dokonywać złych lub nietypowych wyborów wkontaktach zinnymi osobami czy nosić ubrania nieodpowiednie do pogody.
  • planowanie iwykonywanie zadań: rutynowe czynności, np. gotowanie posiłku stają się wyzwaniem. Chory zapomina, jak wykonywać podstawowe aktywności, takie jak ubieranie czy kąpanie się;
  • nastrój, osobowość, zachowanie: choroba Alzheimera wpływa na nastrój, osobowość izachowanie chorego. Wycofuje się on zżycia społecznego, doświadcza wahań nastroju czy depresji. Ponadto jest drażliwy, agresywny inieufny wobec innych. Schorzenie objawia się też urojeniami, omamami, zaburzeniami snu, wędrowaniem iodhamowaniem.

Niektóre umiejętności są zachowane przez dłuższy czas, nawet gdy inne objawy się nasilają.Może to dotyczyć czytania książek, wspominania, śpiewania, słuchania muzyki, tańczenia, rysowania czy wykonywania rzemiosła. Dłuższe zachowanie pewnych umiejętności wynika zfaktu, że odpowiadają za nie części mózgu, które choroba atakuje wpóźniejszym czasie.

Choroba Alzheimera – przebieg

Choroba Alzheimera ma charakter postępujący. Przeciętny czas przeżycia od diagnozy wynosi 4-8 lat iwynika zwielu czynników. Należą do nich np. wiek wchwili rozpoznania, płeć, zajęcie układu ruchu, zaburzenia psychotyczne czy choroby współistniejące. Pacjenci, którzy nie mają innych dolegliwości zdrowotnych mogą żyć nawet 15-20 lat.

Przebieg inasilenie objawów choroby Alzheimera jest indywidualnie zmienny. Niektóre osoby żyją przez długi czas złagodnymi uszkodzeniami funkcji poznawczych, podczas gdy inne doświadczają szybszego wystąpienia objawów iszybszego postępu choroby. Obserwuje się – wkolejności – zaburzenia pamięci, nastroju, organizacji życia codziennego, zachowania oraz spadek masy ciała. Schorzenie zaczyna się nawet 20-30lat przed pojawieniem się symptomów. Ten okres choroby Alzheimera nazywany jest niemym klinicznie.

Czasem pierwsze symptomy dostrzegane są przez rodzinę lub samego chorego po sytuacjach życiowych, które wywołują stres, np. po ciężkiej chorobie, hospitalizacji, poważnym urazie głowy czy udarze mózgu, mimo że choroba Alzheimera nie wynika zogniskowego uszkodzenia tego narządu.

Biorąc pod uwagę objawy, wprzebiegu schorzenia można wyróżnić opisane niżej etapy.

KUP WIZYTĘ

Predemencja

Okres zwany predemencją wiąże się złagodnymi zaburzeniami poznawczymi (ang. mild cognitive impairment, MCI). Polegają one na pogorszeniu sprawności procesów poznawczych bez towarzyszącegootępienia.Objawiają się m.in. „wolniejszym myśleniem” czy problemami zprzypominaniem sobie zdarzeń inazw przedmiotów. Osoba zMCI nie ma trudności zcodziennymi czynnościami, ale aktywność złożona (np. robienie zakupów) może sprawiać jej nieznaczne trudności. Zdarza się, że chory nie zauważa pogorszenia funkcjonowania.

Oszacowano, że do 80 proc. przypadków MCI, które prezentują się jako zaburzenia pamięci, wciągu kolejnych lat przechodzi wdemencję typu choroba Alzheimera. Jednak stan części osób złagodnymi zaburzeniami poznawczymi nie pogarsza się nawet przez długi czas. Wzwiązku ztym MCI nie są traktowane jako wstępna faza choroby Alzheimera, ale jako czynnik ryzyka jej rozwoju.

Warto również wiedzieć, że istnieją odwracalne łagodne zaburzenia poznawcze. Ustępują one po wyleczeniu przyczyn. Zalicza się do nich m.in. niedoczynność tarczycy, niedobory witamin zgrupy B, zażywanie niektórych leków, infekcje układu nerwowego czy zmiany skutkujące uciskiem na mózg.

Wczesny etap choroby Alzheimera

Pierwszy etap choroby Alzheimera cechuje demencja olekkim nasileniu. Występujące wtym okresie zaburzenia tzw. pamięci operacyjnej charakteryzują się trudnościami wzapamiętywaniu nowych informacji. Ponadto chory chowa przedmioty wdziwnych miejscach, zostawia rzeczy wśrodkach komunikacji czy sklepach, nieustannie czegoś szuka, powtarza pytania iuwagi oraz czynności. Coraz większym wyzwaniem staje się dla niego przypomnienie sobie nazw przedmiotów iimion ludzi, ma także problemy zkończeniem rozpoczętego opowiadania. UPacjenta pojawiają się zaburzenia wzrokowo-przestrzenne itrudności zdotarciem do celu, które dotyczą także znanego otoczenia.

We wczesnym etapie choroby Alzheimera występują również zmiany wfunkcjonowaniu izachowaniu chorego. Wycofuje się on zdotychczasowych aktywności, ma obniżony nastrój lub wykazuje nietypową drażliwość czy gniew. Pojawiają się urojenia imoże rozwinąć się depresja. Pacjent przy wykonywaniu różnych czynności ma coraz większą potrzebę korzystania zpomocy innych osób. Wczesny etap choroby Alzheimera może trwać wiele lat. Wtym okresie chory potrzebuje okresowej opieki.
Choroba Alzheimera - przyczyny, pierwsze objawy i metody terapii | Damian Medical Center Warsaw (2)

Etap umiarkowany choroby Alzheimera

Drugi etap choroby Alzheimera cechuje występowanie otępienia umiarkowanego. Charakteryzuje się on wyraźnymi zaburzeniami pamięci iinnych procesów poznawczych. Chory zapomina otym, co się wydarzyło zgodziny na godzinę. Nie uczy się, nie rejestruje wpamięci nowych informacji, próśb czy poleceń. Do zaburzeń pamięci operacyjnej dołączają się te dotyczące pamięci krótko- idługotrwałej.

U niektórych chorych podczas tego stadium schorzenia dominującym objawem jest utrata orientacji wterenie. Na tym etapie choroby Alzheimera występują też zaburzenia zachowania - może pojawić się agresja słowna ifizyczna czy niepokój ruchowy. Rozwijają się także zaburzenia rytmów biologicznych (np. łaknienia isnu). Często występuje odwrócenie rytmu sen-czuwanie.

Chory ma również objawy psychotyczne, czyli omamy iurojenia, takie jak przekonanie, że współmałżonek ma romans, rozmawianie zlustrem, telewizorem czy mylenie domowników. Wtrakcie etapu umiarkowanego choroby Alzheimera Pacjent wymaga stałej opieki. Pozostawianie go samego bywa niebezpieczne, bo chory może zapomnieć oodkręconym gazie czy ozapalonym papierosie.

Etap zaawansowany choroby Alzheimera

Trzeci etap choroby Alzheimera charakteryzuje demencja oznacznym nasileniu. Osoba chora nie pamięta faktów ze swego życia czy imion bliskich jej osób. Następuje też bardzo duże ograniczenie lub zanik kontaktu słownego. Chory nie może już rozmawiać ani mówić wsposób, który ma sens, choć czasem wypowiada słowa lub frazy. Sposobem na przekazanie informacji mogą stać się gesty iwyraz twarzy.

Chory traci też umiejętności praktyczne, np. przygotowywania posiłków, używania sprzętów domowych czy dbania ohigienę. Zmaga się także zzaburzeniami orientacji, które powodują, że nie odróżnia otaczających go osób oraz nie rozróżnia pór dnia inocy atakże nie jest świadomy swoich zaburzeń, nie sygnalizuje potrzeb izachowuje się niestosowanie do sytuacji.

Stadium zaawansowane choroby Alzheimera cechują również agresywne zachowania, nasilone zaburzenia łaknienia czy snu. Wielu chorych chudnie, czasem wznacznym stopniu. Uchorego postępuje też utrata zdolności ruchowych - może stać się niezdolny do chodzenia bez pomocy, anastępnie nie być wstanie usiąść lub podnieść głowy bez wsparcia.Mięśnie mogą stać się sztywne, aodruchy nieprawidłowe.W końcu traci zdolność połykania ikontrolowania funkcji pęcherza ijelit. Na tym etapie choroby Alzheimera Pacjent nie jest zdolny do samodzielnego funkcjonowania. Wymaga opieki ipielęgnacji.

Przyczyny choroby Alzheimera

Choć poczyniono znaczne postępy wbadaniach nad chorobą Alzheimera, do tej pory nie udało się wpełni wyjaśnić jej mechanizmów iprzyczyn. Wyróżnia się dwa typy schorzenia:

  • o wczesnym początku: (ang. early-onset Alzheimer’s Disease EOAD), ten typ obejmuje genetycznie dziedziczoną postać rodzinną (ang. familial Alzheimer’s disease, FAD);
  • o późnym początku: (ang. late-onset Alzheimer’s disease, LOAD).

Co prawda postać rodzinna choroby Alzheimera występuje bardzo rzadko, ale jej mechanizm jest dobrze zrozumiany iopisany. Przyczyny znacznie częściej występującej formy choroby opóźnym początku są trudniejsze do wyjaśnienia, bo wydaje się ona bardziej zróżnicowana.

Obecnie specjaliści uważają, że uwiększości osób choroba Alzheimera jest spowodowana kombinacją czynników genetycznych, środowiskowych izwiązanych ze stylem życia. Uszkodzenie mózgu wchorobie Alzheimera najczęściej zaczyna się wobszarze, który kontroluje pamięć. Przy czym, jak wspomniano wyżej, ten proces toczy się zanim wystąpią pierwsze objawy.Utrata neuronów rozprzestrzenia się potem na inne regiony mózgu.W późnym stadium choroby narząd znacznie się kurczy.

KUP WIZYTĘ


Choroba Alzheimera – czynniki ryzyka

Naukowcy zidentyfikowali wiele czynników ryzyka rozwoju choroby Alzheimera. Żaden znich nie inicjuje choroby samodzielnie. Wydaje się jednak, że ich skojarzenie inakładanie się na siebie zwiększa ryzyko zachorowania. Zalicza się do nich:

See Also
Choroba Alzheimera: przyczyny, leczenie, objawy choroby AlzheimeraChoroba Alzheimera - przyczyny, objawy, leczenieAlzheimer - objawy i stadia choroby | Care ExpertsChoroba Alzheimera - przyczyny, objawy i leczenie

  • wiek: uważany za czynnik bezsp*rny. Choroba Alzheimera nie jest nieuniknioną częścią starzenia się, ale prawdopodobieństwo zachorowania wzrasta zwiekiem. Oszacowano, że uosób mających 65-85lat wraz zewzrostem wieku o5lat zachorowalność nachorobę Alzheimera podwaja się. Dla ludzi, którzy przekroczyli 85. rok życia, zasada ta już nie obowiązuje.Wtym przedziale wiekowym odsetek notowanych przypadków choroby Alzheimera zmniejsza się bowiem nakorzyść otępienia naczyniopochodnego;
  • płeć: niemal 2/3 osób zchorobą Alzheimera stanowią kobiety. Uważa się, że wynika to zczynników biologicznych oraz faktu, że kobiety żyją dłużej. Oszacowano, że ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera wciągu całego pozostałego życia uosoby wwieku 65 lat wynosi 21,1 proc. wprzypadku kobiet i11,6 proc. wprzypadku mężczyzn;
  • styl życia izdrowie serca: udowodniono, że czynniki ryzyka związane zchorobami serca mogą również zwiększać ryzyko choroby Alzheimera.Należą do nich brak ruchu, otyłość, palenie tytoniu (w tym bierne), wysokie ciśnienie krwi, wysoki poziom cholesterolu czy źle kontrolowana cukrzyca typu 2. Wszystkie te czynniki można modyfikować,dlatego zmiana nawyków związanych ze stylem życia może do pewnego stopnia zmienić prawdopodobieństwo zachorowania.
  • nadmierne spożycie alkoholu: kilka dużych badań iprzeglądów wykazało, że zaburzenia związane znadużywaniem alkoholu wiązały się ze zwiększonym ryzykiem demencji, szczególnie owczesnym początku;
  • zespół Downa: osoby zzespołem Downa często chorują na Alzheimera, co związane jest zposiadaniem przez nie trzech kopii chromosomu 21 itrzech kopii genu białka, które prowadzi do powstania amyloidu beta.Objawy choroby Alzheimera pojawiają się uosób zzespołem Downa 10-20 lat wcześniej, niż wpopulacji ogólnej. Trisomia 21 jest bezsp*rnym czynnikiem ryzyka rozwoju choroby Alzheimera. Za prawdopodobny czynnik uważa się też obciążenie dziedziczne zespołem Downa;
  • łagodne zaburzenia poznawcze (MCI): potwierdzone obiektywnie pogorszenie pamięci czy innych funkcji poznawczych, które nie przeszkadza wcodziennych aktywnościach. Uosób zMCIistnieje znaczne ryzyko wystąpienia demencji.Gdy pierwotny deficyt włagodnych zaburzeniach poznawczych to pamięć, jest bardziej prawdopodobne, że stan ten rozwinie się do demencji zpowodu choroby Alzheimera;
  • uraz głowy: osoby, które go doświadczyły, są bardziej narażone na chorobę Alzheimera.W kilku badaniach wykazano, że uosób wwieku 50 lat lub starszych, które doznały urazowego uszkodzenia mózgu, wzrosło prawdopodobieństwo wystąpienia demencji ichoroby Alzheimera.Ryzyko zachorowania zwiększa się dodatkowo uosób zcięższymi iwielokrotnymiTBI.Niektóre badania wskazują, że prawdopodobieństwo zachorowania może być największe wciągu pierwszych sześciu miesięcy do dwóch lat pourazowym uszkodzeniu mózgu;
  • złe wzorce snu: stwierdzono, że częste zaburzenia snu, takie jak bezsenność czy zaporowy bezdech senny, wpływają na zwiększenie ryzyka choroby Alzheimera;
  • depresja: to zaburzenie wstarszym wieku wiąże się ze zwiększonym prawdopodobieństwem pogorszenia funkcji poznawczych. Nie jest jednak jasne, czy jest czynnikiem ryzyka, czy raczej następstwem wczesnych zmian neuropatologicznych występujących wchorobie Alzheimera;
  • poziom wykształcenia izaangażowanie społeczne: udowodniono związek między zaangażowaniem wczynności stymulujące umysłowo oraz społecznie izmniejszonym ryzykiem choroby Alzheimera.Niski poziom wykształcenia wydaje się być czynnikiem zwiększającym ryzyko rozwoju schorzenia.

Badania na zwierzętach wykazały, że cząstki zanieczyszczeń powietrza mogą przyspieszyć degenerację układu nerwowego.Z kolei zbadań zudziałem ludzi wiadomo, że narażenie na zanieczyszczenie powietrza – szczególnie spowodowane spalinami ispalaniem drewna – wiąże się zwiększym ryzykiem otępienia.

Genetyka achoroba Alzheimera

Wiadomo, że ryzyko zachorowania na chorobę Alzheimera jest wyższe, jeśli nasz krewny pierwszego stopnia cierpiał na to schorzenie.Większość mechanizmów genetycznych choroby Alzheimera pozostaje jednak niewyjaśniona. Przypuszcza się, że są one złożone.

Według obecnej wiedzy u0,5-2 proc. osób zchorobą Alzheimera jej przyczynę stanowi znana mutacja wznanym genie. Mutacja ta powoduje występowanie toksycznych białek wtkance mózgowej chorego iod momentu powstania jest dziedziczona przez następne pokolenia. Znane mutacje odpowiedzialne za chorobę Alzheimera cechuje najczęściej całkowita penetracja, co oznacza, że ich nosiciel na pewno zachoruje. Pozostałe 98 proc. przypadków choroby Alzheimera to tzw. zachorowania sporadyczne. Odpowiadają za nie nieznane dotąd geny lub przyczyny „niegenetyczne”. Do tej grupy zalicza się również osoby, które miały bliskiego krewnego zchorobą Alzheimera.

Do tej pory zidentyfikowano kilka genów mających związek zchorobą Alzheimera. Dwa znich, zlokalizowane na chromosomie 12 i19, zwiększają ryzyko rozwoju schorzenia, ale same go nie wywołują. Na chromosomie 19 położony jest gen apolipoproteiny E(APOE). Występuje on wtrzech formach – epsilon-2, epsilon-3 iepsilon-4. Posiadanie wmateriale genetycznym formy epsilon-4 (APOE4) kilkakrotnie zwiększa ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera.NosicielealleluAPOE4 stanowią około 25-30 proc. populacji, jednak nie ukażdego znich dochodzi do rozwoju schorzenia. Dostępny jest test pozwalający stwierdzić, jaką kombinację form tego genu ma dana osoba.

U około 5 proc. Pacjentów, choroba Alzheimera pojawia się przed 60. rokiem życia. Geny zlokalizowane na chromosomie 1 (PSEN2), 14 (PSEN1) i21 (APP) wpływają na rozwój choroby uniemal 50 proc. tych osób. Są to jednak rzadkie iprawdopodobnie dziedziczne przypadki. Inny gen, zlokalizowany na chromosomie 12, wydaje się odpowiadać za 20-30 proc. wczesnych postaci choroby.

Prewencja choroby Alzheimera

Chorobie Alzheimera nie można zapobiegać.Jednak mamy wpływ na czynniki ryzyka zachorowaniazwiązane ze stylem życia. Dowody sugerują, że zmiany, których dokonujemy, by obniżyć ryzyko zachorowania na schorzenia sercowo-naczyniowe, mogą również zmniejszyć ryzyko rozwoju choroby Alzheimera. Należą do nich:

  • zdrowe odżywianie (tzw. dieta śródziemnomorska);
  • brak nadwagi czy otyłości;
  • regularna aktywność fizyczna (trzy lub więcej razy wtygodniu, onasileniu większym niż chodzenie);
  • prawidłowe leczenie nadciśnienia tętniczego, cukrzycy iwysokiego poziomu cholesterolu;
  • dbanie oodpowiednią ilość ijakość snu;
  • rzucenie palenia.

Badania wykazały także, że dłuższe zachowanie sprawności umysłowej imniejsze ryzyko rozwoju choroby Alzheimera jest związane zuczestnictwem wwydarzeniach towarzyskich, czytaniem, tańcem, graniem wgry planszowe, rozwiązywaniem zagadek, tworzeniem sztuki, graniem na instrumencie iinnymi czynnościami, które wymagają zaangażowania mentalnego ispołecznego.

Choroba Alzheimera – diagnoza

Diagnoza choroby Alzheimera stawiana jest przy wykorzystaniu wielu narzędzi. Dzięki nim można wykryć zarówno wczesne zmiany, jak iocenić późniejszy postęp schorzenia. Zastosowanie markerów biologicznych oraz poznawczych pozwala diagnozować zmiany fizjologiczne, strukturalne oraz funkcjonalno-poznawcze.

Choroba Alzheimera – jak się przygotować do wizyty?

By przygotować się do wizyty uspecjalisty, należy spisać jak najwięcej informacji, którymi chcemy się podzielić.Dane istotne dla lekarza to:

  • historia medyczna: wszelkie przeszłe lub obecne diagnozy oraz rodzinna historia chorób;
  • stosowane farmaceutyki: leki dostępne na receptę, produkty bez recepty, witaminy, preparaty ziołowe isuplementy diety;
  • objawy: konkretne przykłady zaobserwowanych zmian wodniesieniu do pamięci czy myślenia;
  • zespół medyczny: dane kontaktowe obecnych lekarzy.

Rozpoznanie choroby Alzheimera – kryteria ogólne

Istnieją cztery ogólne kryteria diagnostyczne choroby Alzheimera. Pierwsze znich to występowanie otępienia. Demencja jest definiowana jako zespół objawów, najczęściej spowodowany chorobą mózgu, zwykle ocharakterze przewlekłym lub postępującym, wktórym zaburzone są wyższe funkcje korowe (poznawcze), takie jak pamięć, myślenie, rozumienie, orientacja, liczenie, zdolność uczenia się, język czy ocena. Wprzypadku demencji świadomość najczęściej nie jest zaburzona. Do postawienia diagnozy demencji wymagane jest utrzymywanie się wymienionych symptomów przez co najmniej pół roku.

Kolejnym kryterium diagnostycznym choroby Alzheimera jest podstępny początek istałe pogarszanie się stanu Pacjenta. Do rozpoznania konieczne jest też potwierdzenie, że objawy iwyniki badań nie wskazują na inną przyczynę otępienia oraz braku nagłego, udarowego początku lub objawów ogniskowego uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego.

Diagnoza choroby Alzheimera – techniki

Proces diagnostyczny wkierunku choroby Alzheimera zaczyna się od dokładnego wywiadu medycznego. Lekarz przeprowadza również badanie fizykalne ineurologiczne. To ostatnie służy głównie wykluczeniu innych powodów demencji.Dodatkowo lekarz diagnozujący chorobę zleca podstawowe badania biochemiczne krwi, wtym np. oznaczenie stężenia witaminy B12, kwasu foliowego czy hormonów tarczycy. Pomagają one wykluczyć (lub potwierdzić) inne potencjalne przyczyny obserwowanych objawów.

Ponadto specjalista ocenia stan psychiczny pacjenta imoże przeprowadzić prosty test przesiewowy, taki jak np. MMSE (Mini-Mental State Examination = krótka skala oceny stanu psychicznego) czy test zegara. Często pomocne są jednak dokładniejsze badania neuropsychologiczne. Ten rodzaj testów, przeprowadzanych np. wplacówkach Centrum Medycznego Damiana, może dostarczyć dodatkowych informacji na temat funkcji umysłowych Pacjenta wporównaniu zosobami wpodobnym wieku io podobnym poziomie wykształcenia.Poza pomocą wustaleniu diagnozy testy neuropsychologiczne służą jako punkt wyjścia do śledzenia postępowania objawów.

W procesie diagnostycznym choroby Alzheimera przeprowadza się również badanie psychiatryczne. Ma ono najczęściej na celu różnicowanie demencji idepresji, która czasem jest przyczyną zaburzeń poznawczych. Trzeba jednak pamiętać, że depresja to jeden zobjawów choroby Alzheimera. Występuje nawet u25-50 proc. osób ztym schorzeniem. Badanie psychiatryczne jest również konieczne wróżnicowaniu zaburzeń świadomości czy rozpoznawaniu objawów psychotycznych. Konsultacji psychiatry wymaga też pobudzenie iagresja uPacjenta.

KUP WIZYTĘ


Choroba Alzheimera – obrazowanie

Lekarz zleca też wykonanie badań obrazowych, takich jak tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny. Ich celem jest wykluczenie zmian strukturalnych, np. guza mózgu, krwiaka podtwardówkowego czy wodogłowia normotensyjnego. Mogą też pomóc wodróżnieniu choroby Alzheimera od innych chorób neurozwyrodnieniowych, bo pokazują charakterystyczne wzorce zaniku mózgu iumożliwiają ocenę zmian naczyniopochodnych.Wiadomo, że najwcześniejsze zmiany związane zchorobą Alzheimera występują wpłacie skroniowym. Zanik struktur płata skroniowego dotyczy zwłaszcza jego powierzchni przyśrodkowej.

W diagnostyce choroby Alzheimera przydatne mogą być również badania neuroobrazowe czynnościowe. Należy do nich funkcjonalny rezonans magnetyczny (fMRI), tomografia emisyjna pojedynczego fotonu (SPECT) czy pozytonowa tomografia emisyjna (PET). Uważa się je za bardzo użyteczne wróżnicowaniu wczesnych faz demencji. Wbadaniu SPECT oznaczana jest szybkość przepływu krwi przez naczynia mózgowe wróżnych obszarach tego narządu. PET umożliwia obrazowanie zużycia glukozy przez mózg. Typową lokalizacją najwcześniejszych deficytów przepływu krwi wchorobie Alzheimera jest okolica ciemieniowo-skroniowa. Rolę wdiagnozowaniu wczesnych form demencji odgrywa też spektroskopia rezonansu magnetycznego(MRS). Pozwala ona określić m.in. stopień zaniku neuronów.

Choroba Alzheimera – inne biomarkery

Do innych markerów choroby Alzheimera zalicza się:

  • osocze krwi: osocze zdrowych osób zawiera stały poziom cząstek amyloidu beta regulowany przez fizjologiczną produkcję iodkładanie się wmózgu wpostaci płytek. Wwypadku rodzinnie dziedziczonej choroby Alzheimera stężenie amyloidu beta wosoczu jest podwyższone. Jeśli chodzi onajczęstszą postać choroby Alzheimera uzyskane dotąd wyniki są dyskusyjne, co wiąże się zwielorakimi protokołami prowadzenia badań;
  • płyn mózgowo-rdzeniowy: uosób zchorobą Alzheimera poziom amyloidu beta jest zmniejszony, astężenia tau są podniesione. Poziom tau wpłynie mózgowo-rdzeniowym podwyższa się wraz zwiekiem, co jest związane zprocesem neurodegeneracyjnym. Badania wykazują, że tzw. sfosforylowana forma tau jest czynnikiem różnicującym między zdrowym starzeniem się achorobą Alzheimera. Podtyp sfosforylowanego tau ma największe znaczenie wprzebiegu tworzenia się splątków neurofibrylarnych;
  • markery poznawcze: najczęstszymi deficytami poznawczymi wchorobie Alzheimera są zaburzenia pamięci. Obniżenie biegłości poznawczej zachodzi na ogół przed rozpoznaniem pełnoobjawowego schorzenia. Proces diagnostyczny choroby Alzheimera obejmuje wywiad lekarski, wktórym ocenia się, czy niedostatki utrudniają codzienne funkcjonowanie oraz różnicuje objawy zsymptomami innych zaburzeń. Badanie neuropsychologiczne obejmuje wywiad oraz testy, na bazie których stwierdzane są deficyty, zwłaszcza wzakresie pamięci, uwagi oraz funkcji wykonawczych (tj. podejmowania decyzji, planowania ihamowania).Utrata sprawności procesów poznawczych cechuje także zdrowe starzenie się oraz łagodne zaburzenia poznawcze. Obecnie specjaliści uważają, iż nie tylko pamięć epizodyczna, ale także uwaga czy pamięć operacyjna są wskaźnikami postępowania łagodnych zaburzeń poznawczych do choroby Alzheimera, jak isamego schorzenia;
  • pamięć epizodyczna: ubytki pamięci są jednym zgłównych objawów oraz pierwszym zwiastującym pojawienie się choroby Alzheimera. Ma to związek zodkładaniem się amyloidu beta wobszarach przyhipokampalnych mózgu, które odpowiadają za przekazywanie informacji do pamięci długotrwałej. Subiektywne wrażenie dotyczące pogarszania się pamięci jest ważnym prognostykiem późniejszego wystąpienia choroby Alzheimera. Badania wykazały również, że istnieje korelacja pomiędzy sygnalizowanymi przez Pacjentów ograniczeniami sprawności poznawczej apoziomem biomarkerów;
  • pamięć robocza: zaburzenia pamięci roboczej są charakterystyczne dla choroby Alzheimera, bo zjednej strony oddziałują na pojemność pamięci krótkotrwałej (utrzymanie elementów wpamięci), az drugiej – na procesy uwagi. Celem sprawdzenia pojemności pamięci roboczej wykonuje się testy badające umiejętność utrzymania wzasobach pamięciowych określonej liczby informacji;
  • funkcje wykonawcze: te funkcje także pogarszają się wtoku choroby Alzheimera. Dowiedziono związku pomiędzy wzrastającymi deficytami funkcji wykonawczych apamięcią epizodyczną. Jednakże nie we wszystkich przypadkach można rozpatrywać to jako marker zpowodu niejednoznacznych wyników wśród badanych chorych.Najbardziej popularnym testem funkcji wykonawczych jest neuropsychologiczny test sortowania kart zWisconsin. Polega on na dobraniu karty do poprzedniej na podstawie jednej ztrzech właściwości – koloru, kształtu lub liczby elementów.

KUP WIZYTĘ

Choroba Alzheimera - przyczyny, pierwsze objawy i metody terapii | Damian Medical Center Warsaw (4)

Diagnoza choroby Alzheimera wCentrum Medycznym Damiana

Jeżeli uważasz, sam, lub bliska Ci osoba może cierpieć na łagodne zaburzenia poznawcze, chorobę Alzheimera czy inny rodzaj otępienia, umów się na konsultację wCentrum Medycznym Damiana, pod numerem telefonu 22 566 22 24 atakże online, za pośrednictwem portalu Pacjenta Damian Online oraz sklepu internetowego.

Centrum Medyczne Damiana oferuje także wykonanie badań genetycznych wkierunku choroby Alzheimera. Zadzwoń na naszą infolinię22 566 22 24 idowiedz się więcej na temat testu predyspozycji genetycznych wkierunku choroby Alzheimera.

Leczenie choroby Alzheimera

Obecnie wchorobie Alzheimera stosuje się leczenie objawowe, służące łagodzeniu symptomów iopóźnieniu postępu schorzenia. Leczenie powinien prowadzić zespół medyczny złożony zlekarza rodzinnego, psychiatry, neurologa ispecjalisty chorób wewnętrznych. Na leczenie składają się:

  • terapia swoistymi lekami przeciwalzheimerowskimi;
  • leczenie zaburzeń snu inastroju oraz innych chorób współistniejących;
  • opanowanie naczyniowych czynników ryzyka;
  • oddziaływania psychospołeczne;
  • opieka nad chorymi.

Czy można całkowicie wyleczyć chorobę Alzheimera? Farmakoterapia nie prowadzi do wyleczenia. Regularne zażywanie leków przesuwa wczasie moment pojawienia się wybranych symptomów ispowalnia przebieg choroby.

Oddziaływania psychospołeczne

Elementem leczenia choroby Alzheimera są oddziaływania niefarmakologiczne. Wprowadzenie różnego typu zajęć:

  • aktywizuje chorego;
  • stymuluje zachowane zdolności poznawcze;
  • pomaga wutrzymywaniu umiejętności praktycznych;
  • poprawia samopoczucie;
  • zmniejsza zaburzenia zachowania.

Istnieje wiele metod poprawiających funkcjonowanie poznawcze. Pacjenci, przede wszystkim ci włagodnym stadium demencji, mogą uczestniczyć wtreningach wielowymiarowych, które są prowadzone przez neuropsychologów. Polegają one na usprawnianiu przebiegu poszczególnych procesów poznawczych, tj. pamięci, uwagi, myślenia, planowania czy rozwiązywania problemów. Chorym zaleca się też trening orientacji wrzeczywistości iterapię reminiscencyjną (czyli wywoływanie wspomnień przy użyciu tzw. kotwic pamięci – zdjęć, listów czy pamiątek). Ważne jest również podtrzymywanie umiejętności praktycznych, pod warunkiem, że nie będą one niebezpieczne. Zarówno trening orientacji wrzeczywistości, jak iterapia reminiscencyjna mogą być prowadzone przez opiekuna bez pomocy specjalisty.

Kolejną grupę oddziaływań psychospołecznych wchorobie Alzheimera stanowią te służące poprawie stanu psychicznego, kontaktów społecznych ijakości życia. Należy do nich muzykoterapia, terapia sztuką czy terapia ruchowa.

Odpowiednia opieka nad chorym wspokojnym, rodzinnym otoczeniu – obok leków – przyczynia się też do łagodzenia zaburzeń zachowania iobjawów psychotycznych. Należy pamiętać, że każda nagła zmiana zachowania chorego jest związana zkonkretną przyczyną psychologiczną lub fizyczną, np. utratą poczucia bezpieczeństwa czy bólem. Wprzypadku takiej zmiany pacjent powinien zostać dokładnie zbadany celem wykrycia przyczyny.

Warto również wiedzieć omożliwości objęcia opiekuna postępowaniem psychologicznym. Polega ono na uczestnictwie wzajęciach oradzeniu sobie zagresją chorego, potrzebie zwracania uwagi na symptomy zapowiadające pogorszenie czy jasnym komunikowaniu się zPacjentem.

Opieka nad chorymi

Opiekę nad osobą zchorobą Alzheimera przejmuje zazwyczaj jeden zczłonków rodziny. Zpunktu widzenia pacjenta najbardziej komfortowymi miejscem pobytu jest jego własny dom. Należy uczynić go jednak bardziej przyjaznym dla chorego – by czuł się lepiej, codzienne aktywności powinny przebiegać według podobnego planu. Tak długo jak to możliwe nie należy wyręczać go wcodziennych zadaniach. Jeżeli nasz bliski zchorobą Alzheimera opiekuje się zwierzakiem, postarajmy się podtrzymać ich kontakt jak najdłużej.

Warto zwrócić również uwagę na odpowiednie żywienie chorego (zalecana jest tzw. dieta śródziemnomorska) io to, by wypijał odpowiednią ilość płynów. Należy przejąć kontrolę nad używkami – zachęcić Pacjenta do rzucenia palenia lub dopilnować, by palił tylko wtowarzystwie opiekuna. Wtym przypadku chodzi nie tylko kwestie zdrowotne, ale także oto, że palenie wiąże się zryzykiem wzniecenia pożaru. Wmiarę postępu choroby chory może też inaczej reagować na alkohol, dlatego nie powinien mieć do niego łatwego dostępu. Co prawda kieliszek wina raczej mu nie zaszkodzi, ale alkohol jest całkowicie przeciwwskazany, jeżeli wchodzi winterakcje ze stosowanymi lekami.

W ostatnim etapie choroby Alzheimera Pacjent leży włóżku inie jest wstanie wykonywać bardziej złożonych ruchów. Jeżeli opieka nad chorym jest wtym czasie sprawowana wdomu, należy zadbać oodpowiedni sprzęt, np. wózek inwalidzki, fotel higieniczny, łóżko typu szpitalnego czy materac przeciwodleżynowy. Konieczne jest także zapewnienie opiekunowi pomocy drugiej osoby.

Zgłębniki

Wielu lekarzy uważa, że karmienie przez sondę nie pomaga osobom zzaawansowanym otępieniem.Badania naukowe sugerują, że osoby zdemencją, które są karmione przez zgłębniki, nie żyją dłużej ani nie przybierają na wadze wporównaniu zosobami, które są ostrożnie karmione ręcznie.Jednak badania te nie są zbyt pomocne zpowodu wad konstrukcyjnych. Wytyczne stowarzyszeń naukowych zawierają ogólne zalecenie, by nie karmić chorych zdemencją przez sondę. Jednak bardziej odpowiednie wydaje się indywidualne podejście, które uwzględnia sytuację danej osoby.Warto mieć świadomość, że wytyczne na ten temat mają tendencję zarówno do niedoceniania korzyści, jak iwyolbrzymiania obciążeń związanych zżywieniem przez zgłębnik.

Choroba Alzheimera – rokowanie

Rokowanie dotyczące poprawy zaburzeń poznawczych wchorobie Alzheimera jest złe, natomiast dość dobre, jeśli chodzi oprzeżycie. W większości przypadków chorzy nie umierają zpowodu procesów niszczenia mózgu. Częstym powodem zgonu jest natomiast zapalenie płuc. Wśród przyczyn śmierci wymienia się też inne infekcje, ogólne wyniszczenie, zachłyśnięcie, powikłania upadków (złamania), odwodnienie czy przechłodzenie (związane zucieczkami zdomu iwędrowaniem). Inny powód zgonu niż otępienie, nie jest znany u1/3 chorych.

Choroba Alzheimera ainne przyczyny otępienia

Poza chorobą Alzheimera przyczynami demencji mogą być:

  • zaburzenia neurologiczne:choroba Parkinsona, udar mózgu,guz mózgu czy stwardnienie rozsianemoże wiązać się zotępieniem, choć wielu chorych nie ma zaburzeń funkcji poznawczych;
  • choroby zakaźne: infekcje, takie jak przewlekłakiła, przewlekłezakażenie wirusem HIVlub przewlekłegrzybicze zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, mogą powodować demencję;
  • działania niepożądane leków:wiele leków może wpływać na zaburzenia funkcji poznawczych, co dotyczy zwłaszcza osób wpodeszłym wieku.Do takich preparatów zaliczamy lekistosowane wcelu kontrolowania parcia namoczinietrzymania moczu, leki przeciwdepresyjne iprzeciwlękowe atakże niektóre leki neurologiczne;
  • zaburzenia zdrowia psychicznego:depresja uosób starszych może powodować problemy zpamięcią ikoncentracją, które początkowo trudno odróżnić od wczesnych objawów choroby Alzheimera;
  • nadużywanie substancji psychoaktywnych:zażywanie narkotyków inadużywanie alkoholu często wiąże się zupośledzeniem funkcji poznawczych;
  • zaburzenia metaboliczne:dysfunkcja tarczycy czy niedobór witaminy B12 lubtiaminy są czasem związane zzaburzeniami funkcji poznawczych;
  • uraz:poważneurazy głowy mogą powodować otępienie. Zakrzepy krwi na zewnątrz mózgu (krwiaki podtwardówkowe) także bywają związane zdemencją;
  • czynniki toksyczne:długofalowe konsekwencje ostrego zatrucia tlenkiem węgla mogą prowadzić doencefalopatiiz otępieniem.Zdarza się również, że zatrucie metalami ciężkimi wiąże się zdemencją;
  • guzy:wiele pierwotnych iprzerzutowychguzów mózgumoże powodować otępienie. Jednak duża część osób zguzami mózgu nie ma lub ma niewielkie upośledzenie funkcji poznawczych.

    KUP WIZYTĘ

Jak stworzyć bezpieczne otoczenie dla chorego?

Zaadaptowanie otoczenia do potrzeb osoby zchorobą Alzheimera jest ważną częścią terapii.Ustanowienie iwzmacnianie nawyków oraz zminimalizowanie zadań obciążających pamięć może uprościć życie Pacjenta. By wesprzeć chorego, możemy podjąć następujące kroki:

  • zawsze trzymajmy klucze, portfele, telefony komórkowe iinne cenne przedmioty wtym samym miejscu wdomu;
  • przechowujmy leki wbezpiecznym miejscu.Używajmy listy, by kontrolować ich przyjmowanie;
  • zadbajmy oautomatyczne opłaty rachunków;
  • zaopatrzmy chorego wtelefon zfunkcją lokalizacji izaprogramowanymi ważnymi numerami;
  • upewnijmy się, że nosi on ze sobą dowód tożsamości lub medyczną bransoletkę ostrzegawczą;
  • zabezpieczmy drzwi iokna wdomu;
  • usuńmy nadmiar mebli oraz rzeczy niebezpieczne izwiększające ryzyko upadku, np. widoczne kable, chodniki czy ostre przedmioty;
  • zasłońmy lub zdejmijmy lustra, bo osoba zchorobą Alzheimera może uważać swoje odbicie za przerażające;
  • zainstalujmy niezawodne poręcze na schodach iw łazience;
  • oznaczmy pomieszczenia wdomu czytelnymi symbolami;
  • zadbajmy odobre oświetlenie wmieszkaniu, co pomoże uniknąć trudności wnocy;
  • upewnijmy się, że buty ikapcie chorego są wygodne izapewniają dobrą przyczepność;
  • używajmy kalendarza lub tablicy, by śledzić harmonogramy każdego dnia. Zbudujmy nawyk odznaczania ukończonych działań;
  • trzymajmy wdomu zdjęcia iinne ważne dla chorego „kotwice pamięci”.

Choroba Alzheimera - przyczyny, pierwsze objawy i metody terapii | Damian Medical Center Warsaw (6)

Styl życia idomowe sposoby wchorobie Alzheimera

Zdrowy styl życia wpływa korzystnie na ogólny stan zdrowia imoże odgrywać rolę wutrzymaniu zdrowia poznawczego. Jego filary to:

  • wsparcie psychiczne: osoby zchorobą Alzheimera doświadczają mieszanki emocji – frustracji, złości, strachu, niepewności, żalu czy depresji. Jeśli zajmujemy się chorym, możemy mu pomóc słuchając go, zapewniając wsparcie irobiąc wszystko, by pomóc mu zachować godność ipoczucie własnej wartości. Kojące istabilne środowisko domowe może pomóc przy zaburzeniach zachowania.Nowe sytuacje, hałas, duże grupy ludzi, naleganie na zapamiętywanie informacji czy wykonanie skomplikowanych zadań powodują niepokój pacjenta.Kiedy osoba zchorobą Alzheimera jest zdenerwowana, jej zdolności umysłowe spadają jeszcze bardziej;
  • zdrowe odżywianie: osoby zchorobą Alzheimera mogą zapominać ojedzeniu, tracić zainteresowanie przygotowywaniem posiłków lub odżywiać się nieprawidłowo.Nierzadko zapominają też opiciu, co prowadzi do odwodnienia izaparć. Zaopatrujmy zatem chorego wzdrową żywności, która jest łatwa do spożycia. Zachęcajmy go też do uzupełniania płynów (chory powinien ich spożywać przynajmniej 1,5 lna dobę). Unikajmy jednak napojów zkofeiną, które mogą zwiększać niepokój, zakłócać sen ipowodować częste oddawanie moczu. Przygotowujmy też pacjentowi koktajle zulubionymi składnikami, zwłaszcza gdy jedzenie staje się trudniejsze;
  • aktywność fizyczna: regularne ćwiczenia są ważną częścią planu leczenia choroby Alzheimera.Czynności, takie jak np. codzienny spacer, mogą poprawić nastrój ipomóc wutrzymaniu zdrowia stawów, mięśni czy serca.Ćwiczenia wpływają również na spokojny sen, zapobiegają zaparciom isą korzystne dla opiekunów. Osoby chore, uktórych występują problemy zchodzeniem, mogą nadal być wstanie jeździć na rowerze stacjonarnym, rozciągać się lub ćwiczyć na krześle.Możemy znaleźć programy ćwiczeń skierowane do osób starszych wInternecie lub na płytach DVD;
  • zaangażowanie idziałania społeczne: interakcje idziałania społeczne mogą wspierać zachowane zdolności iumiejętności chorego.Podejmowanie aktywności, które sprawiają choremu przyjemność, jest ważne dla jego ogólnego samopoczucia.Do takich zajęć należy np. słuchanie muzyki, taniec, czytanie lub słuchanie książek, ogrodnictwo, rzemiosło, spotkanie towarzyskie wośrodku opieki czy zajęcia zdziećmi.

KUP WIZYTĘ


Choroba Alzheimera - przyczyny, pierwsze objawy i metody terapii | Damian Medical Center Warsaw (7)
Weryfikacja merytoryczna:MgrPaulina Mikołajczyk

Źródła:

Choroba Alzheimera - przyczyny, pierwsze objawy i metody terapii | Damian Medical Center Warsaw (8)

Czym jest choroba Alzheimera?

Choroba Alzheimera (AD - Alzheimers Disease) to przewlekła, postępująca choroba neurozwyrodnieniowa mózgu powodująca zanik komórek nerwowych. AD prowadzi do otępienia mózgowego – utraty pamięci, uczenia się imyślenia ijest jego najczęstszą przyczyną – stanowi ponad 60% przypadków chorób otępiennych.

Występuje najczęściej uosób po 65 roku życia, ale może również dotyczyć osób, które nie ukończyły 60 lat. Wich przypadku choroba Alzheimera zaczyna rozwijać się już od 30 roku życia, ponieważ nieprawidłowości wtkance mózgowej pojawiają się nawet 20 lat przed wystąpieniem zaburzeń funkcji poznawczych.

Na chorobę Alzheimera nie ma leku przyczynowego. Dostępne preparaty mogą spowolnić jej postęp (wprzybliżeniu o18miesięcy) ipomóc wradzeniu sobie zpobudzeniem, dezorientacją czy innymi objawami.

W miarę postępu choroby zmiany wmózgu zaczynają wpływać na funkcje fizyczne, takie jak połykanie, równowaga oraz kontrola jelit ipęcherza. Zwiększa to podatność na dodatkowe problemy zdrowotne, takie jak:

  • zapalenie płuc, grypai inne infekcje;
  • upadki;
  • złamania;
  • odleżyny;
  • niedożywienie lub odwodnienie;
  • zaparcia lub biegunka;
  • próchnica, owrzodzenia jamy ustnej.

Ponadto utrata pamięci imowy oraz inne zmiany spowodowane chorobą Alzheimera komplikują leczenie pozostałych schorzeń.Wraz zpostępem choroby Pacjent nie jest wstanie postępować zgodnie zzaleconym planem leczenia czy poinformować oodczuwanym bólu lub innych objawach.

Objawy choroby Alzheimera

Głównym symptomem choroby Alzheimera jest utrata pamięci.Do pierwszych objawów schorzenia zalicza się zapominanie oniedawnych rozmowach czy wydarzeniach – chory może być nieświadomy trudności zzapamiętywaniem iporządkowaniem myśli. Wmiarę postępu schorzenia problemy zpamięcią są coraz większe ipojawiają się również inne objawy Alzheimera, takie jak:

  • pamięć: utrata pamięci związana zchorobą Alzheimera utrzymuje się inasila, wpływając na zdolność do codziennego funkcjonowania. Charakterystyczne jest wielokrotne powtarzanie tych samych stwierdzeń ipytań, zapominanie oodbytych rozmowach czy spotkaniach, chowanie przedmiotów wdziwnych miejscach czy gubienie się wznanym otoczeniu. Chory zapomina również nazwisk członków rodziny inazw przedmiotów codziennego użytku;
  • myślenie irozumienie: choroba Alzheimera powoduje trudności wkoncentracji imyśleniu, zwłaszcza oabstrakcyjnych pojęciach, np. takich jak liczby. Mogą wystąpić trudności zzarządzaniem finansami, płaceniem rachunków iprocedurami bankowymi.W końcu chory może nie być wstanie rozpoznawać liczb;
  • wydawanie osądów ipodejmowanie decyzji: choroba Alzheimera powoduje spadek zdolności do wydawania osądów ipodejmowania decyzji wcodziennych sytuacjach - chory może dokonywać złych lub nietypowych wyborów wkontaktach zinnymi osobami czy nosić ubrania nieodpowiednie do pogody.
  • planowanie iwykonywanie zadań: rutynowe czynności, np. gotowanie posiłku stają się wyzwaniem. Chory zapomina, jak wykonywać podstawowe aktywności, takie jak ubieranie czy kąpanie się;
  • nastrój, osobowość, zachowanie: choroba Alzheimera wpływa na nastrój, osobowość izachowanie chorego. Wycofuje się on zżycia społecznego, doświadcza wahań nastroju czy depresji. Ponadto jest drażliwy, agresywny inieufny wobec innych. Schorzenie objawia się też urojeniami, omamami, zaburzeniami snu, wędrowaniem iodhamowaniem.

Niektóre umiejętności są zachowane przez dłuższy czas, nawet gdy inne objawy się nasilają.Może to dotyczyć czytania książek, wspominania, śpiewania, słuchania muzyki, tańczenia, rysowania czy wykonywania rzemiosła. Dłuższe zachowanie pewnych umiejętności wynika zfaktu, że odpowiadają za nie części mózgu, które choroba atakuje wpóźniejszym czasie.

Choroba Alzheimera – przebieg

Choroba Alzheimera ma charakter postępujący. Przeciętny czas przeżycia od diagnozy wynosi 4-8 lat iwynika zwielu czynników. Należą do nich np. wiek wchwili rozpoznania, płeć, zajęcie układu ruchu, zaburzenia psychotyczne czy choroby współistniejące. Pacjenci, którzy nie mają innych dolegliwości zdrowotnych mogą żyć nawet 15-20 lat.

Przebieg inasilenie objawów choroby Alzheimera jest indywidualnie zmienny. Niektóre osoby żyją przez długi czas złagodnymi uszkodzeniami funkcji poznawczych, podczas gdy inne doświadczają szybszego wystąpienia objawów iszybszego postępu choroby. Obserwuje się – wkolejności – zaburzenia pamięci, nastroju, organizacji życia codziennego, zachowania oraz spadek masy ciała. Schorzenie zaczyna się nawet 20-30lat przed pojawieniem się symptomów. Ten okres choroby Alzheimera nazywany jest niemym klinicznie.

Czasem pierwsze symptomy dostrzegane są przez rodzinę lub samego chorego po sytuacjach życiowych, które wywołują stres, np. po ciężkiej chorobie, hospitalizacji, poważnym urazie głowy czy udarze mózgu, mimo że choroba Alzheimera nie wynika zogniskowego uszkodzenia tego narządu.

Biorąc pod uwagę objawy, wprzebiegu schorzenia można wyróżnić opisane niżej etapy.

KUP WIZYTĘ

Predemencja

Okres zwany predemencją wiąże się złagodnymi zaburzeniami poznawczymi (ang. mild cognitive impairment, MCI). Polegają one na pogorszeniu sprawności procesów poznawczych bez towarzyszącegootępienia.Objawiają się m.in. „wolniejszym myśleniem” czy problemami zprzypominaniem sobie zdarzeń inazw przedmiotów. Osoba zMCI nie ma trudności zcodziennymi czynnościami, ale aktywność złożona (np. robienie zakupów) może sprawiać jej nieznaczne trudności. Zdarza się, że chory nie zauważa pogorszenia funkcjonowania.

Oszacowano, że do 80 proc. przypadków MCI, które prezentują się jako zaburzenia pamięci, wciągu kolejnych lat przechodzi wdemencję typu choroba Alzheimera. Jednak stan części osób złagodnymi zaburzeniami poznawczymi nie pogarsza się nawet przez długi czas. Wzwiązku ztym MCI nie są traktowane jako wstępna faza choroby Alzheimera, ale jako czynnik ryzyka jej rozwoju.

Warto również wiedzieć, że istnieją odwracalne łagodne zaburzenia poznawcze. Ustępują one po wyleczeniu przyczyn. Zalicza się do nich m.in. niedoczynność tarczycy, niedobory witamin zgrupy B, zażywanie niektórych leków, infekcje układu nerwowego czy zmiany skutkujące uciskiem na mózg.

Wczesny etap choroby Alzheimera

Pierwszy etap choroby Alzheimera cechuje demencja olekkim nasileniu. Występujące wtym okresie zaburzenia tzw. pamięci operacyjnej charakteryzują się trudnościami wzapamiętywaniu nowych informacji. Ponadto chory chowa przedmioty wdziwnych miejscach, zostawia rzeczy wśrodkach komunikacji czy sklepach, nieustannie czegoś szuka, powtarza pytania iuwagi oraz czynności. Coraz większym wyzwaniem staje się dla niego przypomnienie sobie nazw przedmiotów iimion ludzi, ma także problemy zkończeniem rozpoczętego opowiadania. UPacjenta pojawiają się zaburzenia wzrokowo-przestrzenne itrudności zdotarciem do celu, które dotyczą także znanego otoczenia.

We wczesnym etapie choroby Alzheimera występują również zmiany wfunkcjonowaniu izachowaniu chorego. Wycofuje się on zdotychczasowych aktywności, ma obniżony nastrój lub wykazuje nietypową drażliwość czy gniew. Pojawiają się urojenia imoże rozwinąć się depresja. Pacjent przy wykonywaniu różnych czynności ma coraz większą potrzebę korzystania zpomocy innych osób. Wczesny etap choroby Alzheimera może trwać wiele lat. Wtym okresie chory potrzebuje okresowej opieki.
Choroba Alzheimera - przyczyny, pierwsze objawy i metody terapii | Damian Medical Center Warsaw (9)

Etap umiarkowany choroby Alzheimera

Drugi etap choroby Alzheimera cechuje występowanie otępienia umiarkowanego. Charakteryzuje się on wyraźnymi zaburzeniami pamięci iinnych procesów poznawczych. Chory zapomina otym, co się wydarzyło zgodziny na godzinę. Nie uczy się, nie rejestruje wpamięci nowych informacji, próśb czy poleceń. Do zaburzeń pamięci operacyjnej dołączają się te dotyczące pamięci krótko- idługotrwałej.

U niektórych chorych podczas tego stadium schorzenia dominującym objawem jest utrata orientacji wterenie. Na tym etapie choroby Alzheimera występują też zaburzenia zachowania - może pojawić się agresja słowna ifizyczna czy niepokój ruchowy. Rozwijają się także zaburzenia rytmów biologicznych (np. łaknienia isnu). Często występuje odwrócenie rytmu sen-czuwanie.

Chory ma również objawy psychotyczne, czyli omamy iurojenia, takie jak przekonanie, że współmałżonek ma romans, rozmawianie zlustrem, telewizorem czy mylenie domowników. Wtrakcie etapu umiarkowanego choroby Alzheimera Pacjent wymaga stałej opieki. Pozostawianie go samego bywa niebezpieczne, bo chory może zapomnieć oodkręconym gazie czy ozapalonym papierosie.

Etap zaawansowany choroby Alzheimera

Trzeci etap choroby Alzheimera charakteryzuje demencja oznacznym nasileniu. Osoba chora nie pamięta faktów ze swego życia czy imion bliskich jej osób. Następuje też bardzo duże ograniczenie lub zanik kontaktu słownego. Chory nie może już rozmawiać ani mówić wsposób, który ma sens, choć czasem wypowiada słowa lub frazy. Sposobem na przekazanie informacji mogą stać się gesty iwyraz twarzy.

Chory traci też umiejętności praktyczne, np. przygotowywania posiłków, używania sprzętów domowych czy dbania ohigienę. Zmaga się także zzaburzeniami orientacji, które powodują, że nie odróżnia otaczających go osób oraz nie rozróżnia pór dnia inocy atakże nie jest świadomy swoich zaburzeń, nie sygnalizuje potrzeb izachowuje się niestosowanie do sytuacji.

Stadium zaawansowane choroby Alzheimera cechują również agresywne zachowania, nasilone zaburzenia łaknienia czy snu. Wielu chorych chudnie, czasem wznacznym stopniu. Uchorego postępuje też utrata zdolności ruchowych - może stać się niezdolny do chodzenia bez pomocy, anastępnie nie być wstanie usiąść lub podnieść głowy bez wsparcia.Mięśnie mogą stać się sztywne, aodruchy nieprawidłowe.W końcu traci zdolność połykania ikontrolowania funkcji pęcherza ijelit. Na tym etapie choroby Alzheimera Pacjent nie jest zdolny do samodzielnego funkcjonowania. Wymaga opieki ipielęgnacji.

Przyczyny choroby Alzheimera

Choć poczyniono znaczne postępy wbadaniach nad chorobą Alzheimera, do tej pory nie udało się wpełni wyjaśnić jej mechanizmów iprzyczyn. Wyróżnia się dwa typy schorzenia:

  • o wczesnym początku: (ang. early-onset Alzheimer’s Disease EOAD), ten typ obejmuje genetycznie dziedziczoną postać rodzinną (ang. familial Alzheimer’s disease, FAD);
  • o późnym początku: (ang. late-onset Alzheimer’s disease, LOAD).

Co prawda postać rodzinna choroby Alzheimera występuje bardzo rzadko, ale jej mechanizm jest dobrze zrozumiany iopisany. Przyczyny znacznie częściej występującej formy choroby opóźnym początku są trudniejsze do wyjaśnienia, bo wydaje się ona bardziej zróżnicowana.

Obecnie specjaliści uważają, że uwiększości osób choroba Alzheimera jest spowodowana kombinacją czynników genetycznych, środowiskowych izwiązanych ze stylem życia. Uszkodzenie mózgu wchorobie Alzheimera najczęściej zaczyna się wobszarze, który kontroluje pamięć. Przy czym, jak wspomniano wyżej, ten proces toczy się zanim wystąpią pierwsze objawy.Utrata neuronów rozprzestrzenia się potem na inne regiony mózgu.W późnym stadium choroby narząd znacznie się kurczy.

KUP WIZYTĘ


Choroba Alzheimera – czynniki ryzyka

Naukowcy zidentyfikowali wiele czynników ryzyka rozwoju choroby Alzheimera. Żaden znich nie inicjuje choroby samodzielnie. Wydaje się jednak, że ich skojarzenie inakładanie się na siebie zwiększa ryzyko zachorowania. Zalicza się do nich:

  • wiek: uważany za czynnik bezsp*rny. Choroba Alzheimera nie jest nieuniknioną częścią starzenia się, ale prawdopodobieństwo zachorowania wzrasta zwiekiem. Oszacowano, że uosób mających 65-85lat wraz zewzrostem wieku o5lat zachorowalność nachorobę Alzheimera podwaja się. Dla ludzi, którzy przekroczyli 85. rok życia, zasada ta już nie obowiązuje.Wtym przedziale wiekowym odsetek notowanych przypadków choroby Alzheimera zmniejsza się bowiem nakorzyść otępienia naczyniopochodnego;
  • płeć: niemal 2/3 osób zchorobą Alzheimera stanowią kobiety. Uważa się, że wynika to zczynników biologicznych oraz faktu, że kobiety żyją dłużej. Oszacowano, że ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera wciągu całego pozostałego życia uosoby wwieku 65 lat wynosi 21,1 proc. wprzypadku kobiet i11,6 proc. wprzypadku mężczyzn;
  • styl życia izdrowie serca: udowodniono, że czynniki ryzyka związane zchorobami serca mogą również zwiększać ryzyko choroby Alzheimera.Należą do nich brak ruchu, otyłość, palenie tytoniu (w tym bierne), wysokie ciśnienie krwi, wysoki poziom cholesterolu czy źle kontrolowana cukrzyca typu 2. Wszystkie te czynniki można modyfikować,dlatego zmiana nawyków związanych ze stylem życia może do pewnego stopnia zmienić prawdopodobieństwo zachorowania.
  • nadmierne spożycie alkoholu: kilka dużych badań iprzeglądów wykazało, że zaburzenia związane znadużywaniem alkoholu wiązały się ze zwiększonym ryzykiem demencji, szczególnie owczesnym początku;
  • zespół Downa: osoby zzespołem Downa często chorują na Alzheimera, co związane jest zposiadaniem przez nie trzech kopii chromosomu 21 itrzech kopii genu białka, które prowadzi do powstania amyloidu beta.Objawy choroby Alzheimera pojawiają się uosób zzespołem Downa 10-20 lat wcześniej, niż wpopulacji ogólnej. Trisomia 21 jest bezsp*rnym czynnikiem ryzyka rozwoju choroby Alzheimera. Za prawdopodobny czynnik uważa się też obciążenie dziedziczne zespołem Downa;
  • łagodne zaburzenia poznawcze (MCI): potwierdzone obiektywnie pogorszenie pamięci czy innych funkcji poznawczych, które nie przeszkadza wcodziennych aktywnościach. Uosób zMCIistnieje znaczne ryzyko wystąpienia demencji.Gdy pierwotny deficyt włagodnych zaburzeniach poznawczych to pamięć, jest bardziej prawdopodobne, że stan ten rozwinie się do demencji zpowodu choroby Alzheimera;
  • uraz głowy: osoby, które go doświadczyły, są bardziej narażone na chorobę Alzheimera.W kilku badaniach wykazano, że uosób wwieku 50 lat lub starszych, które doznały urazowego uszkodzenia mózgu, wzrosło prawdopodobieństwo wystąpienia demencji ichoroby Alzheimera.Ryzyko zachorowania zwiększa się dodatkowo uosób zcięższymi iwielokrotnymiTBI.Niektóre badania wskazują, że prawdopodobieństwo zachorowania może być największe wciągu pierwszych sześciu miesięcy do dwóch lat pourazowym uszkodzeniu mózgu;
  • złe wzorce snu: stwierdzono, że częste zaburzenia snu, takie jak bezsenność czy zaporowy bezdech senny, wpływają na zwiększenie ryzyka choroby Alzheimera;
  • depresja: to zaburzenie wstarszym wieku wiąże się ze zwiększonym prawdopodobieństwem pogorszenia funkcji poznawczych. Nie jest jednak jasne, czy jest czynnikiem ryzyka, czy raczej następstwem wczesnych zmian neuropatologicznych występujących wchorobie Alzheimera;
  • poziom wykształcenia izaangażowanie społeczne: udowodniono związek między zaangażowaniem wczynności stymulujące umysłowo oraz społecznie izmniejszonym ryzykiem choroby Alzheimera.Niski poziom wykształcenia wydaje się być czynnikiem zwiększającym ryzyko rozwoju schorzenia.

Badania na zwierzętach wykazały, że cząstki zanieczyszczeń powietrza mogą przyspieszyć degenerację układu nerwowego.Z kolei zbadań zudziałem ludzi wiadomo, że narażenie na zanieczyszczenie powietrza – szczególnie spowodowane spalinami ispalaniem drewna – wiąże się zwiększym ryzykiem otępienia.

Genetyka achoroba Alzheimera

Wiadomo, że ryzyko zachorowania na chorobę Alzheimera jest wyższe, jeśli nasz krewny pierwszego stopnia cierpiał na to schorzenie.Większość mechanizmów genetycznych choroby Alzheimera pozostaje jednak niewyjaśniona. Przypuszcza się, że są one złożone.

Według obecnej wiedzy u0,5-2 proc. osób zchorobą Alzheimera jej przyczynę stanowi znana mutacja wznanym genie. Mutacja ta powoduje występowanie toksycznych białek wtkance mózgowej chorego iod momentu powstania jest dziedziczona przez następne pokolenia. Znane mutacje odpowiedzialne za chorobę Alzheimera cechuje najczęściej całkowita penetracja, co oznacza, że ich nosiciel na pewno zachoruje. Pozostałe 98 proc. przypadków choroby Alzheimera to tzw. zachorowania sporadyczne. Odpowiadają za nie nieznane dotąd geny lub przyczyny „niegenetyczne”. Do tej grupy zalicza się również osoby, które miały bliskiego krewnego zchorobą Alzheimera.

Do tej pory zidentyfikowano kilka genów mających związek zchorobą Alzheimera. Dwa znich, zlokalizowane na chromosomie 12 i19, zwiększają ryzyko rozwoju schorzenia, ale same go nie wywołują. Na chromosomie 19 położony jest gen apolipoproteiny E(APOE). Występuje on wtrzech formach – epsilon-2, epsilon-3 iepsilon-4. Posiadanie wmateriale genetycznym formy epsilon-4 (APOE4) kilkakrotnie zwiększa ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera.NosicielealleluAPOE4 stanowią około 25-30 proc. populacji, jednak nie ukażdego znich dochodzi do rozwoju schorzenia. Dostępny jest test pozwalający stwierdzić, jaką kombinację form tego genu ma dana osoba.

U około 5 proc. Pacjentów, choroba Alzheimera pojawia się przed 60. rokiem życia. Geny zlokalizowane na chromosomie 1 (PSEN2), 14 (PSEN1) i21 (APP) wpływają na rozwój choroby uniemal 50 proc. tych osób. Są to jednak rzadkie iprawdopodobnie dziedziczne przypadki. Inny gen, zlokalizowany na chromosomie 12, wydaje się odpowiadać za 20-30 proc. wczesnych postaci choroby.

Prewencja choroby Alzheimera

Chorobie Alzheimera nie można zapobiegać.Jednak mamy wpływ na czynniki ryzyka zachorowaniazwiązane ze stylem życia. Dowody sugerują, że zmiany, których dokonujemy, by obniżyć ryzyko zachorowania na schorzenia sercowo-naczyniowe, mogą również zmniejszyć ryzyko rozwoju choroby Alzheimera. Należą do nich:

  • zdrowe odżywianie (tzw. dieta śródziemnomorska);
  • brak nadwagi czy otyłości;
  • regularna aktywność fizyczna (trzy lub więcej razy wtygodniu, onasileniu większym niż chodzenie);
  • prawidłowe leczenie nadciśnienia tętniczego, cukrzycy iwysokiego poziomu cholesterolu;
  • dbanie oodpowiednią ilość ijakość snu;
  • rzucenie palenia.

Badania wykazały także, że dłuższe zachowanie sprawności umysłowej imniejsze ryzyko rozwoju choroby Alzheimera jest związane zuczestnictwem wwydarzeniach towarzyskich, czytaniem, tańcem, graniem wgry planszowe, rozwiązywaniem zagadek, tworzeniem sztuki, graniem na instrumencie iinnymi czynnościami, które wymagają zaangażowania mentalnego ispołecznego.

Choroba Alzheimera – diagnoza

Diagnoza choroby Alzheimera stawiana jest przy wykorzystaniu wielu narzędzi. Dzięki nim można wykryć zarówno wczesne zmiany, jak iocenić późniejszy postęp schorzenia. Zastosowanie markerów biologicznych oraz poznawczych pozwala diagnozować zmiany fizjologiczne, strukturalne oraz funkcjonalno-poznawcze.

Choroba Alzheimera – jak się przygotować do wizyty?

By przygotować się do wizyty uspecjalisty, należy spisać jak najwięcej informacji, którymi chcemy się podzielić.Dane istotne dla lekarza to:

  • historia medyczna: wszelkie przeszłe lub obecne diagnozy oraz rodzinna historia chorób;
  • stosowane farmaceutyki: leki dostępne na receptę, produkty bez recepty, witaminy, preparaty ziołowe isuplementy diety;
  • objawy: konkretne przykłady zaobserwowanych zmian wodniesieniu do pamięci czy myślenia;
  • zespół medyczny: dane kontaktowe obecnych lekarzy.

Rozpoznanie choroby Alzheimera – kryteria ogólne

Istnieją cztery ogólne kryteria diagnostyczne choroby Alzheimera. Pierwsze znich to występowanie otępienia. Demencja jest definiowana jako zespół objawów, najczęściej spowodowany chorobą mózgu, zwykle ocharakterze przewlekłym lub postępującym, wktórym zaburzone są wyższe funkcje korowe (poznawcze), takie jak pamięć, myślenie, rozumienie, orientacja, liczenie, zdolność uczenia się, język czy ocena. Wprzypadku demencji świadomość najczęściej nie jest zaburzona. Do postawienia diagnozy demencji wymagane jest utrzymywanie się wymienionych symptomów przez co najmniej pół roku.

Kolejnym kryterium diagnostycznym choroby Alzheimera jest podstępny początek istałe pogarszanie się stanu Pacjenta. Do rozpoznania konieczne jest też potwierdzenie, że objawy iwyniki badań nie wskazują na inną przyczynę otępienia oraz braku nagłego, udarowego początku lub objawów ogniskowego uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego.

Diagnoza choroby Alzheimera – techniki

Proces diagnostyczny wkierunku choroby Alzheimera zaczyna się od dokładnego wywiadu medycznego. Lekarz przeprowadza również badanie fizykalne ineurologiczne. To ostatnie służy głównie wykluczeniu innych powodów demencji.Dodatkowo lekarz diagnozujący chorobę zleca podstawowe badania biochemiczne krwi, wtym np. oznaczenie stężenia witaminy B12, kwasu foliowego czy hormonów tarczycy. Pomagają one wykluczyć (lub potwierdzić) inne potencjalne przyczyny obserwowanych objawów.

Ponadto specjalista ocenia stan psychiczny pacjenta imoże przeprowadzić prosty test przesiewowy, taki jak np. MMSE (Mini-Mental State Examination = krótka skala oceny stanu psychicznego) czy test zegara. Często pomocne są jednak dokładniejsze badania neuropsychologiczne. Ten rodzaj testów, przeprowadzanych np. wplacówkach Centrum Medycznego Damiana, może dostarczyć dodatkowych informacji na temat funkcji umysłowych Pacjenta wporównaniu zosobami wpodobnym wieku io podobnym poziomie wykształcenia.Poza pomocą wustaleniu diagnozy testy neuropsychologiczne służą jako punkt wyjścia do śledzenia postępowania objawów.

W procesie diagnostycznym choroby Alzheimera przeprowadza się również badanie psychiatryczne. Ma ono najczęściej na celu różnicowanie demencji idepresji, która czasem jest przyczyną zaburzeń poznawczych. Trzeba jednak pamiętać, że depresja to jeden zobjawów choroby Alzheimera. Występuje nawet u25-50 proc. osób ztym schorzeniem. Badanie psychiatryczne jest również konieczne wróżnicowaniu zaburzeń świadomości czy rozpoznawaniu objawów psychotycznych. Konsultacji psychiatry wymaga też pobudzenie iagresja uPacjenta.

KUP WIZYTĘ


Choroba Alzheimera – obrazowanie

Lekarz zleca też wykonanie badań obrazowych, takich jak tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny. Ich celem jest wykluczenie zmian strukturalnych, np. guza mózgu, krwiaka podtwardówkowego czy wodogłowia normotensyjnego. Mogą też pomóc wodróżnieniu choroby Alzheimera od innych chorób neurozwyrodnieniowych, bo pokazują charakterystyczne wzorce zaniku mózgu iumożliwiają ocenę zmian naczyniopochodnych.Wiadomo, że najwcześniejsze zmiany związane zchorobą Alzheimera występują wpłacie skroniowym. Zanik struktur płata skroniowego dotyczy zwłaszcza jego powierzchni przyśrodkowej.

W diagnostyce choroby Alzheimera przydatne mogą być również badania neuroobrazowe czynnościowe. Należy do nich funkcjonalny rezonans magnetyczny (fMRI), tomografia emisyjna pojedynczego fotonu (SPECT) czy pozytonowa tomografia emisyjna (PET). Uważa się je za bardzo użyteczne wróżnicowaniu wczesnych faz demencji. Wbadaniu SPECT oznaczana jest szybkość przepływu krwi przez naczynia mózgowe wróżnych obszarach tego narządu. PET umożliwia obrazowanie zużycia glukozy przez mózg. Typową lokalizacją najwcześniejszych deficytów przepływu krwi wchorobie Alzheimera jest okolica ciemieniowo-skroniowa. Rolę wdiagnozowaniu wczesnych form demencji odgrywa też spektroskopia rezonansu magnetycznego(MRS). Pozwala ona określić m.in. stopień zaniku neuronów.

Choroba Alzheimera – inne biomarkery

Do innych markerów choroby Alzheimera zalicza się:

  • osocze krwi: osocze zdrowych osób zawiera stały poziom cząstek amyloidu beta regulowany przez fizjologiczną produkcję iodkładanie się wmózgu wpostaci płytek. Wwypadku rodzinnie dziedziczonej choroby Alzheimera stężenie amyloidu beta wosoczu jest podwyższone. Jeśli chodzi onajczęstszą postać choroby Alzheimera uzyskane dotąd wyniki są dyskusyjne, co wiąże się zwielorakimi protokołami prowadzenia badań;
  • płyn mózgowo-rdzeniowy: uosób zchorobą Alzheimera poziom amyloidu beta jest zmniejszony, astężenia tau są podniesione. Poziom tau wpłynie mózgowo-rdzeniowym podwyższa się wraz zwiekiem, co jest związane zprocesem neurodegeneracyjnym. Badania wykazują, że tzw. sfosforylowana forma tau jest czynnikiem różnicującym między zdrowym starzeniem się achorobą Alzheimera. Podtyp sfosforylowanego tau ma największe znaczenie wprzebiegu tworzenia się splątków neurofibrylarnych;
  • markery poznawcze: najczęstszymi deficytami poznawczymi wchorobie Alzheimera są zaburzenia pamięci. Obniżenie biegłości poznawczej zachodzi na ogół przed rozpoznaniem pełnoobjawowego schorzenia. Proces diagnostyczny choroby Alzheimera obejmuje wywiad lekarski, wktórym ocenia się, czy niedostatki utrudniają codzienne funkcjonowanie oraz różnicuje objawy zsymptomami innych zaburzeń. Badanie neuropsychologiczne obejmuje wywiad oraz testy, na bazie których stwierdzane są deficyty, zwłaszcza wzakresie pamięci, uwagi oraz funkcji wykonawczych (tj. podejmowania decyzji, planowania ihamowania).Utrata sprawności procesów poznawczych cechuje także zdrowe starzenie się oraz łagodne zaburzenia poznawcze. Obecnie specjaliści uważają, iż nie tylko pamięć epizodyczna, ale także uwaga czy pamięć operacyjna są wskaźnikami postępowania łagodnych zaburzeń poznawczych do choroby Alzheimera, jak isamego schorzenia;
  • pamięć epizodyczna: ubytki pamięci są jednym zgłównych objawów oraz pierwszym zwiastującym pojawienie się choroby Alzheimera. Ma to związek zodkładaniem się amyloidu beta wobszarach przyhipokampalnych mózgu, które odpowiadają za przekazywanie informacji do pamięci długotrwałej. Subiektywne wrażenie dotyczące pogarszania się pamięci jest ważnym prognostykiem późniejszego wystąpienia choroby Alzheimera. Badania wykazały również, że istnieje korelacja pomiędzy sygnalizowanymi przez Pacjentów ograniczeniami sprawności poznawczej apoziomem biomarkerów;
  • pamięć robocza: zaburzenia pamięci roboczej są charakterystyczne dla choroby Alzheimera, bo zjednej strony oddziałują na pojemność pamięci krótkotrwałej (utrzymanie elementów wpamięci), az drugiej – na procesy uwagi. Celem sprawdzenia pojemności pamięci roboczej wykonuje się testy badające umiejętność utrzymania wzasobach pamięciowych określonej liczby informacji;
  • funkcje wykonawcze: te funkcje także pogarszają się wtoku choroby Alzheimera. Dowiedziono związku pomiędzy wzrastającymi deficytami funkcji wykonawczych apamięcią epizodyczną. Jednakże nie we wszystkich przypadkach można rozpatrywać to jako marker zpowodu niejednoznacznych wyników wśród badanych chorych.Najbardziej popularnym testem funkcji wykonawczych jest neuropsychologiczny test sortowania kart zWisconsin. Polega on na dobraniu karty do poprzedniej na podstawie jednej ztrzech właściwości – koloru, kształtu lub liczby elementów.

KUP WIZYTĘ

Choroba Alzheimera - przyczyny, pierwsze objawy i metody terapii | Damian Medical Center Warsaw (11)

Diagnoza choroby Alzheimera wCentrum Medycznym Damiana

Jeżeli uważasz, sam, lub bliska Ci osoba może cierpieć na łagodne zaburzenia poznawcze, chorobę Alzheimera czy inny rodzaj otępienia, umów się na konsultację wCentrum Medycznym Damiana, pod numerem telefonu 22 566 22 24 atakże online, za pośrednictwem portalu Pacjenta Damian Online oraz sklepu internetowego.

Centrum Medyczne Damiana oferuje także wykonanie badań genetycznych wkierunku choroby Alzheimera. Zadzwoń na naszą infolinię22 566 22 24 idowiedz się więcej na temat testu predyspozycji genetycznych wkierunku choroby Alzheimera.

Leczenie choroby Alzheimera

Obecnie wchorobie Alzheimera stosuje się leczenie objawowe, służące łagodzeniu symptomów iopóźnieniu postępu schorzenia. Leczenie powinien prowadzić zespół medyczny złożony zlekarza rodzinnego, psychiatry, neurologa ispecjalisty chorób wewnętrznych. Na leczenie składają się:

  • terapia swoistymi lekami przeciwalzheimerowskimi;
  • leczenie zaburzeń snu inastroju oraz innych chorób współistniejących;
  • opanowanie naczyniowych czynników ryzyka;
  • oddziaływania psychospołeczne;
  • opieka nad chorymi.

Czy można całkowicie wyleczyć chorobę Alzheimera? Farmakoterapia nie prowadzi do wyleczenia. Regularne zażywanie leków przesuwa wczasie moment pojawienia się wybranych symptomów ispowalnia przebieg choroby.

Oddziaływania psychospołeczne

Elementem leczenia choroby Alzheimera są oddziaływania niefarmakologiczne. Wprowadzenie różnego typu zajęć:

  • aktywizuje chorego;
  • stymuluje zachowane zdolności poznawcze;
  • pomaga wutrzymywaniu umiejętności praktycznych;
  • poprawia samopoczucie;
  • zmniejsza zaburzenia zachowania.

Istnieje wiele metod poprawiających funkcjonowanie poznawcze. Pacjenci, przede wszystkim ci włagodnym stadium demencji, mogą uczestniczyć wtreningach wielowymiarowych, które są prowadzone przez neuropsychologów. Polegają one na usprawnianiu przebiegu poszczególnych procesów poznawczych, tj. pamięci, uwagi, myślenia, planowania czy rozwiązywania problemów. Chorym zaleca się też trening orientacji wrzeczywistości iterapię reminiscencyjną (czyli wywoływanie wspomnień przy użyciu tzw. kotwic pamięci – zdjęć, listów czy pamiątek). Ważne jest również podtrzymywanie umiejętności praktycznych, pod warunkiem, że nie będą one niebezpieczne. Zarówno trening orientacji wrzeczywistości, jak iterapia reminiscencyjna mogą być prowadzone przez opiekuna bez pomocy specjalisty.

Kolejną grupę oddziaływań psychospołecznych wchorobie Alzheimera stanowią te służące poprawie stanu psychicznego, kontaktów społecznych ijakości życia. Należy do nich muzykoterapia, terapia sztuką czy terapia ruchowa.

Odpowiednia opieka nad chorym wspokojnym, rodzinnym otoczeniu – obok leków – przyczynia się też do łagodzenia zaburzeń zachowania iobjawów psychotycznych. Należy pamiętać, że każda nagła zmiana zachowania chorego jest związana zkonkretną przyczyną psychologiczną lub fizyczną, np. utratą poczucia bezpieczeństwa czy bólem. Wprzypadku takiej zmiany pacjent powinien zostać dokładnie zbadany celem wykrycia przyczyny.

Warto również wiedzieć omożliwości objęcia opiekuna postępowaniem psychologicznym. Polega ono na uczestnictwie wzajęciach oradzeniu sobie zagresją chorego, potrzebie zwracania uwagi na symptomy zapowiadające pogorszenie czy jasnym komunikowaniu się zPacjentem.

Opieka nad chorymi

Opiekę nad osobą zchorobą Alzheimera przejmuje zazwyczaj jeden zczłonków rodziny. Zpunktu widzenia pacjenta najbardziej komfortowymi miejscem pobytu jest jego własny dom. Należy uczynić go jednak bardziej przyjaznym dla chorego – by czuł się lepiej, codzienne aktywności powinny przebiegać według podobnego planu. Tak długo jak to możliwe nie należy wyręczać go wcodziennych zadaniach. Jeżeli nasz bliski zchorobą Alzheimera opiekuje się zwierzakiem, postarajmy się podtrzymać ich kontakt jak najdłużej.

Warto zwrócić również uwagę na odpowiednie żywienie chorego (zalecana jest tzw. dieta śródziemnomorska) io to, by wypijał odpowiednią ilość płynów. Należy przejąć kontrolę nad używkami – zachęcić Pacjenta do rzucenia palenia lub dopilnować, by palił tylko wtowarzystwie opiekuna. Wtym przypadku chodzi nie tylko kwestie zdrowotne, ale także oto, że palenie wiąże się zryzykiem wzniecenia pożaru. Wmiarę postępu choroby chory może też inaczej reagować na alkohol, dlatego nie powinien mieć do niego łatwego dostępu. Co prawda kieliszek wina raczej mu nie zaszkodzi, ale alkohol jest całkowicie przeciwwskazany, jeżeli wchodzi winterakcje ze stosowanymi lekami.

W ostatnim etapie choroby Alzheimera Pacjent leży włóżku inie jest wstanie wykonywać bardziej złożonych ruchów. Jeżeli opieka nad chorym jest wtym czasie sprawowana wdomu, należy zadbać oodpowiedni sprzęt, np. wózek inwalidzki, fotel higieniczny, łóżko typu szpitalnego czy materac przeciwodleżynowy. Konieczne jest także zapewnienie opiekunowi pomocy drugiej osoby.

Zgłębniki

Wielu lekarzy uważa, że karmienie przez sondę nie pomaga osobom zzaawansowanym otępieniem.Badania naukowe sugerują, że osoby zdemencją, które są karmione przez zgłębniki, nie żyją dłużej ani nie przybierają na wadze wporównaniu zosobami, które są ostrożnie karmione ręcznie.Jednak badania te nie są zbyt pomocne zpowodu wad konstrukcyjnych. Wytyczne stowarzyszeń naukowych zawierają ogólne zalecenie, by nie karmić chorych zdemencją przez sondę. Jednak bardziej odpowiednie wydaje się indywidualne podejście, które uwzględnia sytuację danej osoby.Warto mieć świadomość, że wytyczne na ten temat mają tendencję zarówno do niedoceniania korzyści, jak iwyolbrzymiania obciążeń związanych zżywieniem przez zgłębnik.

Choroba Alzheimera – rokowanie

Rokowanie dotyczące poprawy zaburzeń poznawczych wchorobie Alzheimera jest złe, natomiast dość dobre, jeśli chodzi oprzeżycie. W większości przypadków chorzy nie umierają zpowodu procesów niszczenia mózgu. Częstym powodem zgonu jest natomiast zapalenie płuc. Wśród przyczyn śmierci wymienia się też inne infekcje, ogólne wyniszczenie, zachłyśnięcie, powikłania upadków (złamania), odwodnienie czy przechłodzenie (związane zucieczkami zdomu iwędrowaniem). Inny powód zgonu niż otępienie, nie jest znany u1/3 chorych.

Choroba Alzheimera ainne przyczyny otępienia

Poza chorobą Alzheimera przyczynami demencji mogą być:

  • zaburzenia neurologiczne:choroba Parkinsona, udar mózgu,guz mózgu czy stwardnienie rozsianemoże wiązać się zotępieniem, choć wielu chorych nie ma zaburzeń funkcji poznawczych;
  • choroby zakaźne: infekcje, takie jak przewlekłakiła, przewlekłezakażenie wirusem HIVlub przewlekłegrzybicze zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, mogą powodować demencję;
  • działania niepożądane leków:wiele leków może wpływać na zaburzenia funkcji poznawczych, co dotyczy zwłaszcza osób wpodeszłym wieku.Do takich preparatów zaliczamy lekistosowane wcelu kontrolowania parcia namoczinietrzymania moczu, leki przeciwdepresyjne iprzeciwlękowe atakże niektóre leki neurologiczne;
  • zaburzenia zdrowia psychicznego:depresja uosób starszych może powodować problemy zpamięcią ikoncentracją, które początkowo trudno odróżnić od wczesnych objawów choroby Alzheimera;
  • nadużywanie substancji psychoaktywnych:zażywanie narkotyków inadużywanie alkoholu często wiąże się zupośledzeniem funkcji poznawczych;
  • zaburzenia metaboliczne:dysfunkcja tarczycy czy niedobór witaminy B12 lubtiaminy są czasem związane zzaburzeniami funkcji poznawczych;
  • uraz:poważneurazy głowy mogą powodować otępienie. Zakrzepy krwi na zewnątrz mózgu (krwiaki podtwardówkowe) także bywają związane zdemencją;
  • czynniki toksyczne:długofalowe konsekwencje ostrego zatrucia tlenkiem węgla mogą prowadzić doencefalopatiiz otępieniem.Zdarza się również, że zatrucie metalami ciężkimi wiąże się zdemencją;
  • guzy:wiele pierwotnych iprzerzutowychguzów mózgumoże powodować otępienie. Jednak duża część osób zguzami mózgu nie ma lub ma niewielkie upośledzenie funkcji poznawczych.

    KUP WIZYTĘ

Jak stworzyć bezpieczne otoczenie dla chorego?

Zaadaptowanie otoczenia do potrzeb osoby zchorobą Alzheimera jest ważną częścią terapii.Ustanowienie iwzmacnianie nawyków oraz zminimalizowanie zadań obciążających pamięć może uprościć życie Pacjenta. By wesprzeć chorego, możemy podjąć następujące kroki:

  • zawsze trzymajmy klucze, portfele, telefony komórkowe iinne cenne przedmioty wtym samym miejscu wdomu;
  • przechowujmy leki wbezpiecznym miejscu.Używajmy listy, by kontrolować ich przyjmowanie;
  • zadbajmy oautomatyczne opłaty rachunków;
  • zaopatrzmy chorego wtelefon zfunkcją lokalizacji izaprogramowanymi ważnymi numerami;
  • upewnijmy się, że nosi on ze sobą dowód tożsamości lub medyczną bransoletkę ostrzegawczą;
  • zabezpieczmy drzwi iokna wdomu;
  • usuńmy nadmiar mebli oraz rzeczy niebezpieczne izwiększające ryzyko upadku, np. widoczne kable, chodniki czy ostre przedmioty;
  • zasłońmy lub zdejmijmy lustra, bo osoba zchorobą Alzheimera może uważać swoje odbicie za przerażające;
  • zainstalujmy niezawodne poręcze na schodach iw łazience;
  • oznaczmy pomieszczenia wdomu czytelnymi symbolami;
  • zadbajmy odobre oświetlenie wmieszkaniu, co pomoże uniknąć trudności wnocy;
  • upewnijmy się, że buty ikapcie chorego są wygodne izapewniają dobrą przyczepność;
  • używajmy kalendarza lub tablicy, by śledzić harmonogramy każdego dnia. Zbudujmy nawyk odznaczania ukończonych działań;
  • trzymajmy wdomu zdjęcia iinne ważne dla chorego „kotwice pamięci”.

Choroba Alzheimera - przyczyny, pierwsze objawy i metody terapii | Damian Medical Center Warsaw (13)

Styl życia idomowe sposoby wchorobie Alzheimera

Zdrowy styl życia wpływa korzystnie na ogólny stan zdrowia imoże odgrywać rolę wutrzymaniu zdrowia poznawczego. Jego filary to:

  • wsparcie psychiczne: osoby zchorobą Alzheimera doświadczają mieszanki emocji – frustracji, złości, strachu, niepewności, żalu czy depresji. Jeśli zajmujemy się chorym, możemy mu pomóc słuchając go, zapewniając wsparcie irobiąc wszystko, by pomóc mu zachować godność ipoczucie własnej wartości. Kojące istabilne środowisko domowe może pomóc przy zaburzeniach zachowania.Nowe sytuacje, hałas, duże grupy ludzi, naleganie na zapamiętywanie informacji czy wykonanie skomplikowanych zadań powodują niepokój pacjenta.Kiedy osoba zchorobą Alzheimera jest zdenerwowana, jej zdolności umysłowe spadają jeszcze bardziej;
  • zdrowe odżywianie: osoby zchorobą Alzheimera mogą zapominać ojedzeniu, tracić zainteresowanie przygotowywaniem posiłków lub odżywiać się nieprawidłowo.Nierzadko zapominają też opiciu, co prowadzi do odwodnienia izaparć. Zaopatrujmy zatem chorego wzdrową żywności, która jest łatwa do spożycia. Zachęcajmy go też do uzupełniania płynów (chory powinien ich spożywać przynajmniej 1,5 lna dobę). Unikajmy jednak napojów zkofeiną, które mogą zwiększać niepokój, zakłócać sen ipowodować częste oddawanie moczu. Przygotowujmy też pacjentowi koktajle zulubionymi składnikami, zwłaszcza gdy jedzenie staje się trudniejsze;
  • aktywność fizyczna: regularne ćwiczenia są ważną częścią planu leczenia choroby Alzheimera.Czynności, takie jak np. codzienny spacer, mogą poprawić nastrój ipomóc wutrzymaniu zdrowia stawów, mięśni czy serca.Ćwiczenia wpływają również na spokojny sen, zapobiegają zaparciom isą korzystne dla opiekunów. Osoby chore, uktórych występują problemy zchodzeniem, mogą nadal być wstanie jeździć na rowerze stacjonarnym, rozciągać się lub ćwiczyć na krześle.Możemy znaleźć programy ćwiczeń skierowane do osób starszych wInternecie lub na płytach DVD;
  • zaangażowanie idziałania społeczne: interakcje idziałania społeczne mogą wspierać zachowane zdolności iumiejętności chorego.Podejmowanie aktywności, które sprawiają choremu przyjemność, jest ważne dla jego ogólnego samopoczucia.Do takich zajęć należy np. słuchanie muzyki, taniec, czytanie lub słuchanie książek, ogrodnictwo, rzemiosło, spotkanie towarzyskie wośrodku opieki czy zajęcia zdziećmi.

KUP WIZYTĘ


Choroba Alzheimera - przyczyny, pierwsze objawy i metody terapii | Damian Medical Center Warsaw (14)
Weryfikacja merytoryczna:MgrPaulina Mikołajczyk

Źródła:

  • Leszek Parnowski red., Choroba Alzheimera, Warszawa 2018
  • Leszek Parnowski red., Choroba Alzheimera, Warszawa 2013
  • https://podyplomie.pl/neurologia/30360,choroba-alzheimera (dostęp 29.11.21)
  • https://podyplomie.pl/wiedza/neurologia/080,choroba-alzheimera (dostęp 29.11.21)
  • https://journals.viamedica.pl/forum_medycyny_rodzinnej/article/view/35810 (dostęp 29.11.21)
  • https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/choroby/151134,choroba-alzheimera (dostęp 29.11.21)
  • https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/choroby/151141,lagodne-zaburzenia-poznawcze (dostęp 29.11.21)
  • https://www.termedia.pl/Mechanizmy-lezace-u-podloza-choroby-Alzheimera,46,28702,0,0.html (dostęp 29.11.21)
  • https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/dementia (dostęp 29.11.2021)
  • https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5102197/ (dostęp 29.11.2021)
  • https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/alzheimers-disease/symptoms-causes/syc-20350447 (dostęp 29.11.2021)
  • https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/alzheimers-disease/in-depth/alzheimers-stages/art-20048448(dostęp 29.11.2021)
  • https://www.medicinenet.com/alzheimers_disease_causes_stages_and_symptoms/article.html (dostęp 29.11.2021)

Choroba Alzheimera - przyczyny, pierwsze objawy i metody terapii | Damian Medical Center Warsaw (15)

"}

Choroba Alzheimera - przyczyny, pierwsze objawy i metody terapii | Damian Medical Center Warsaw (2024)
Top Articles
The Thin Line - Chapter 22 - Idkwhatswrongwithme
Iconic DC Artist Reveals Unused Cover Art For Nightwing's Ongoing Series (And It's Perfect)
Ype Driessen en de eerste autobiografische fotoroman ter wereld - gaykrant,
Ype & Ionica, Ype Driessen | 9789057125287 | Boeken | bol
Boeing Suppliers - Supplier Quality
Digital Product Definition (DPD) Approval: Getting to Yes
What is the average credit score for a 23 year old?
Can I use 80% of my credit limit?
Scoop Of Title World Sonia Gandhi Hits Song Three Tabs Winnie The Pooh Halloween Bob The Builder Christmas Summers Cow Dog Pig Tom Cruise Talent Interests Errands Buff State Post Office Count Words Of Song Syllables Notes Lyrics The Alpha Baa Baa Twinkle
Movies Archives — Page 48 of 69 — San Francisco Bay Guardian Archive 1966–2014
PowerSchool Erfahrungen
Risks and Returns of H&R Block Inc. (HRB) Stock – BOVNews
Latest Posts
Election Updates: Trump proposed a ‘migrant league of fighters’ to U.F.C. chief Dana White.
SpongeBob SquarePants/Season 6 - Wikiquote
Article information

Author: Jamar Nader

Last Updated:

Views: 6372

Rating: 4.4 / 5 (75 voted)

Reviews: 82% of readers found this page helpful

Author information

Name: Jamar Nader

Birthday: 1995-02-28

Address: Apt. 536 6162 Reichel Greens, Port Zackaryside, CT 22682-9804

Phone: +9958384818317

Job: IT Representative

Hobby: Scrapbooking, Hiking, Hunting, Kite flying, Blacksmithing, Video gaming, Foraging

Introduction: My name is Jamar Nader, I am a fine, shiny, colorful, bright, nice, perfect, curious person who loves writing and wants to share my knowledge and understanding with you.